Poradnik pedagoga

Bardzo częstym problemem rodziców jest wyegzekwowanie u dzieci posłuszeństwa. Często kierujemy do dziecka prośbę czy polecenie, a ono na nie niestety nie reaguje. Co wtedy? Chciałabym Państwa zachęcić do wprowadzenia kilku zasad, które są sprawdzone i skuteczne.

1. Starajmy się w danej chwili wydawać dziecku tylko jedno polecenie, np. „Posprzątaj w swoim pokoju”. Dziecko wtedy wie, jakie są nasze oczekiwania względem niego.
2. Sprawdzajmy wykonanie polecenia, idźmy do pokoju i zobaczmy, jak dziecko uporało się ze sprzątaniem. Jeśli nie zrobiło tego, o co je poprosiliśmy, ponówmy prośbę.
3. Wydając polecenia bądźmy blisko dziecka, nie stosujmy tzw. „poleceń kuchennych” – wydawanych z daleka.
4. Podczas wydawania poleceń zdobądźmy uwagę dziecka – nawiążmy kontakt wzrokowy, zawołajmy po imieniu. Dziecko musi widzieć, że jesteśmy w tym momencie nim zainteresowani.
5. Nagradzajmy dobre zachowania. Nie zapominajmy o chwaleniu zaraz po prawidłowym wykonaniu czynności.
6. Chwalmy poprawę, nie ideał.
7. Zamiast mówić, czego nie wolno, mówmy, co byśmy chcieli, aby dziecko zrobiło, np. zamiast „Nie krzycz!” powiedzmy „Mów spokojniej”. Unikajmy słowa „nie”. Nikt z nas nie lubi nakazów, dziecko również.
8. Nie wyśmiewajmy dziecka, zauważajmy jego dobre strony.

Ważne jest, abyśmy budowali w domu atmosferę akceptacji i szacunku. Jeśli nawet wydarzy się coś złego i pojawią się trudne problemy, łatwiej nam będzie rozmawiać i ustalać kierunek działań.

Powyższe informacje zaczerpnięto z książki A. Kołakowskiego i A. Pisuli „Sposób na trudne dziecko”.

Drogi uczniu !

Przed Tobą bardzo ważny wybór dalszego kierunku kształcenia, a co za tym idzie szkoły średniej. Postępuj według poniższych kroków, a na pewno Twój wybór będzie trafny i gwarantujący satysfakcję z życia zawodowego w przyszłości.

Krok 1 Poznaj siebie.
Samoocena – mój autoportret. Weź kartkę i szczerze odpowiedz na poniższe pytania.
1. Jak się uczę?

• Bardzo dobrze
• Dobrze
• Przeciętnie
• Słabo
• Bardzo dobrze

2. Z których przedmiotów mam najlepsze oceny?

a. ……………………………
b. ……………………………
c. ……………………………

3. Z których przedmiotów mam najsłabsze oceny?:

a. ……………………………
b. ……………………………
c. ……………………………

4. Moje zainteresowania:

……………………………………………………………………………………………………………

5. Potrafię:

……………………………………………………………………………………………………………

6. Marzę o:

……………………………………………………………………………………………………………

7. Zawody, które mogę wykonywać zgodnie z moimi zainteresowaniami:

……………………………………………………………………………………………………………

8. Czynności i zadania jakie będę wykonywał w wybranych zawodach:

……………………………………………………………………………………………………………

9. Przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania zawodu:

……………………………………………………………………………………………………………

Krok 2 Zgłoś się do pedagoga szkolnego celem sprawdzenia swoich predyspozycji zawodowych poprzez testy lub wypełnij kwestionariusze ankiet znajdujących się na stronie internetowej www.ohpdlaszkoly.pl (młodzież).

Przydatne adresy:

• Szkolne Centrum Informacji Zawodowej – Biblioteka szkolna
Tu znajdziesz teczki zawodoznawcze, opisy zawodów, program komputerowy „Labirynt Zawodów”

• Mobilne Centrum Informacji Zawodowej w Kaliszu
ul. Skalmierzycka 10
tel. 62 502-38-33
www.ohp.pl
www.ohpdlaszkoly.pl
Każdy, kto zgłosi się do MCIZ, może bezpłatnie skorzystać z porad doradców zawodowych, wziąć udział w warsztatach aktywizacji zawodowej, planowania ścieżki kariery zawodowej, orientacji zawodowej, zostanie poddany testom predyspozycji zawodowych.

• Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Kaliszu
ul. Hanki Sawickiej 3
tel. 62 764-00-00
www.poradnia1.info.kalisz.pl
Każdy, kto zgłosi się do PPP, może bezpłatnie skorzystać z porad doradców zawodowych, zostanie poddany testom predyspozycji zawodowych. Wniosek o badanie należy pobrać u pedagoga szkolnego.

Krok 3 Zapoznaj się z charakterystyką szkół średnich.

Informacje o zawodach i szkołach średnich dostępne są u pedagoga szkolnego.

Nie ma prostych i skutecznych recept na to, jak całkowicie uchronić dziecko przed narkotykami, ale jedno jest pewne: im lepszy mamy kontakt z dzieckiem, tym łatwiej ustrzeżemy je przed narkotykami.

Co warto wiedzieć i robić, aby chronić dziecko przed narkotykami?

• znać prawa rządzące rozwojem dziecka,

• wiedzieć jak budować dobry kontakt z dzieckiem,

• znać powody, dla których młodzi sięgają po narkotyki,

• być konsekwentnym w przestrzeganiu zasad,

• mieć rzetelną wiedzę na temat narkotyków.

Rozmowa jest podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem, bo pozwala lepiej poznać jego świat, oczekiwania, marzenia, ale też różnorodne problemy. Nie bójmy się rozmawiać także na trudne tematy. Wiedza o narkotykach pomaga przełamać opory przed rozmową z dzieckiem na ten trudny temat. Im więcej wiemy na temat narkotyków, tym łatwiej przekonamy dziecko o ich szkodliwości. Używajmy rzeczowych argumentów.

Jeśli chcesz przeprowadzić z dzieckiem poważną rozmowę po to, by wprowadzić zmiany w Waszej rodzinie to:

• znajdź na nią jakiś spokojny moment,

• zajmuj się tylko tą konkretną sprawą,

• mów o tym, co w związku z konkretnym zdarzeniem czujesz,

• słuchaj uważnie, co dziecko ma Ci do powiedzenia,

• zadbaj o to, by każdy mógł przedstawić swój punkt widzenia i wyrazić własną opinię,

• zakładaj możliwość zmiany swojego zdania,

• bądź gotowy do kompromisów,

• koncentruj się na rozwiązaniu problemu, a nie na tym kto wygra.

Sygnały ostrzegawcze mogące wskazywać na zażywanie substancji psychoaktywnych:

• Pojawienie się i występowanie nowych przedmiotów i produktów mogących służyć do przyjmowania substancji psychoaktywnych np. fifki, zapalniczki, łyżeczki, bibułki, kawałki okopconej folii aluminiowej, igły i strzykawki, waciki, paczuszki w foliowych opakowaniach, kleje, tabletki, proszek, sproszkowane zioła, bryłki itp.

• Zmiany psychiczne oraz dotychczasowych zachowań i zwyczajów:

• stany nietrzeźwości,
• osłabienie lub utrata zainteresowań,
• zaburzenia snu ,
• wahania nastroju (drażliwość, płaczliwość itp.),
• zmienna mowa (powolna, zamazana lub przyśpieszona),
• trudności w koncentracji uwagi,
• zachowania i reakcje nieadekwatne do sytuacji,
• chwiejny, powolny chód lub pobudzenie ruchowe,
• zastyganie w nienaturalnych pozycjach,
• gorsze wyniki uczenia się,
• wagarowanie,
• zmiana dotychczasowych znajomych, poszukiwanie nowych grup i aktywności, w których obecne są narkotyki np. dyskoteki, koncerty itp.
• rozluźnienie więzi z rodziną,
• zakłócanie porządku publicznego.

• Zmiany w wyglądzie:

• sprawianie wrażenia osoby chorej, np. przeziębionej, kaszlącej,
• zmęczenie,
• wychudzenie,
• zmiany skórne, np. miejsca po wkłuciach do naczyń żylnych,
• zadrapania, ślady po oparzeniach papierosami, przebarwienia palców,
• „szkliste oczy”, źrenice zwężone, rozszerzone, nieruchome,
• słodki zapach z ust.

Jeżeli zauważycie Państwo kilka z powyższych objawów zgłoście się koniecznie do pedagoga szkolnego lub terapeuty uzależnień w Stowarzyszeniu KARAN w Kaliszu, ul. Graniczna 1, tel. 062 764 22 60. Poradę można uzyskać anonimowo dzwoniąc na powyższy telefon.

Zapraszam do skorzystania z profesjonalnego źródła informacji o narkotykach, tj. Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii http://www.kbpn.gov.pl, z którego zaczerpnięte zostały powyższe informacje.

Artykuł ten kieruję w szczególności do rodziców nastolatków. Mam nadzieję, że zachęci on Państwa do zadania sobie pytania: kim będzie w przyszłości moje dziecko? Oraz co ja mogę zrobić, aby mój syn czy córka weszli w dorosłość dojrzali i pewni siebie.

Po raz pierwszy słowo nastolatek zostało użyte w Reader’s Digest w 1941 roku. Wcześniej, do początków XX wieku, a tak naprawdę przez całą historię ludzie byli albo dziećmi, albo dorosłymi. Rodzina i praca to były główne zajęcia grupy osób, które teraz nazywamy nastolatkami.

W 2005 roku czasopismo Time opublikowało artykuł na temat „kidults”, nowego rodzaju młodych dwudziestoparoletnich, którzy dowodzą, że współczesna koncepcja okresu dojrzewania to tak naprawdę nie etap rozwoju biologicznego, lecz kulturowy sposób myślenia. Nie mija z chwilą ukończenia szkoły średniej albo osiągnięcia wieku 18 lat. „Dorośli mężczyźni i kobiety, którzy nadal mieszkają z rodzicami, ubierają się, mówią i bawią się jakby byli nastolatkami, zmieniają miejsca pracy, partnerów, imprezują i zmierzają donikąd”. „Kidults” to logiczne następstwo mitu okresu dorastania, który zachęca nastolatki do myślenia, że dorosłość to chwila zerwania z rozrywkami okresu dorastania, a nie jego spełnienie.

To od nas rodziców zależy w jaki sposób młody człowiek osiągnie dorosłość. Czy stanie się dojrzałym człowiekiem, czy dołączy do pokolenia „kidults”. Zacząć powinniśmy już od najmłodszych lat.

Najpierw zadajmy sobie pytania:

1. Ile czasu dziennie poświęca Pan/Pani tylko dla dziecka (nie chodzi o gotowanie obiadu podczas gdy dziecko odrabia lekcje)?
2. Jakiego rodzaju filmy ogląda najczęściej Pana/Pani dziecko?
3. Ile i jakie książki czyta?
4. Jaki jest ulubiony sposób spędzania wolnego czasu przez Pana/Pani dziecko?
5. Proszę podać imiona trójki najbliższych przyjaciół Pana/Pani dziecka?
6. Z kim Pana/Pani dziecko siedzi w ławce szkolnej w tym roku szkolnym?
7. Czego najbardziej boi się Pana/Pani dziecko?
8. Co mu sprawia największą radość?
9. Dziecko otrzymało negatywną ocenę i uwagę. Pomyśl, co czuje w drodze do domu?

Ten krótki test sprawdzi jak dobrze znacie Państwo swoje dziecko? Zachęcam, aby był on początkiem przemyśleń i planów na dalszy etap wychowania. Dziecko (a także nastolatek, ponieważ w dalszym ciągu jest on dzieckiem) potrzebuje przede wszystkim spędzać z rodzicem dużo czasu, również takiego, w którym toczą się rozmowy o rzeczach trudnych, intymnych. Nie bójmy się podejmować tego wyzwania. Pamiętajmy, że nie jesteśmy ekspertami w każdej dziedzinie.

Nastolatek potrzebuje bardzo jasno określonych norm, wymagań i wyzwań stawianych mu przez rodziców. Powinien mieć także określone odpowiedzialności w domu takie jak sprzątanie czy prace w ogródku. Bądźcie Państwo konsekwentni w ich egzekwowaniu. Uczmy nasze dzieci szacunku dla każdego człowieka sami okazując jak bardzo go kochamy i szanujemy. Pamiętajmy! Nastolatek uczy się od swego mistrza – rodzica.

Życzę powodzenia!

Rodzina jako prawidłowo funkcjonujący system:

• Otwarta komunikacja – rozmawiamy o problemach i rozwiązujemy je wspólnie.
• Pozytywna tożsamość i autonomia poszczególnych członków – budujemy    w naszych dzieciach poczucie wartości i postawy asertywne.
• Zaufanie i wsparcie – dziecko może ze mną porozmawiać na każdy temat.
• Otwarta na otoczenie – słucham dobrych rad i wprowadzam je w życie.
• Ma ustaloną strukturę i jasno wyodrębnione role rodziców i dzieci.
• Rodzice spędzają czas z dzieckiem, rozmawiając podają przyczyny i konsekwencje zachowania dziecka, stawiają “granice”.
• Rodzice kontrolują ilość czasu, w którym dziecko korzysta z komputera.

Definicja nagrody

• Nagroda to przyjemna konsekwencja zachowania.
• Wskazuje jak postępować.
• Dajemy ją natychmiast po wystąpieniu zachowania, które chcemy wzmocnić.

Rodzaje nagród

•  Nagrody społeczne – uwaga, uśmiech, chwalenie, zachęta, słowa takie jak: “bardzo dobrze”, “wspaniale”
•  Nagrody konkretne – książeczki, komiksy, słodycze, ciastka, wycieczki, lody, zabawy, zabawki

Definicja kary

• Kara to przykra konsekwencja zachowania.
• Wskazuje czego należy unikać w zachowaniu i kontaktach.

Rodzaje kar

• Okazanie niezadowolenia
• Krytyka
• Odizolowanie dziecka
• Podniesiony głos
• Ignorowanie

Warunki skuteczności kar i nagród

• Rodzice działają wspólnie – dziecko musi wiedzieć, że jeśli mama wyznaczy karę, to tata jej nie anuluje.
• Między karaniem i nagradzaniem powinna panować równowaga – jedna kara przypada na cztery pochwały.
•  Kara nie może być wymierzana w złości – najpierw należy się uspokoić, wyciszyć, a następnie dobrze przemyśleć jaką karę mogę zastosować.
• Zarówno kara jak i nagroda muszą być uzasadnione – tłumaczymy dziecku za jakie przewinienie otrzymuje karę i jak należy postąpić w przypadku podobnych sytuacji.
• Nie należy przesadzać z nagradzaniem materialnym – nie należy wyznaczać nagrody pieniężnej za spełnianie podstawowych obowiązków takich jak: odrobienie lekcji, dobra ocena, obowiązki domowe.
• Kara i nagroda muszą być sprawiedliwe i proporcjonalne do przewinienia.
•  Czas kary powinien być w miarę możliwości krótki – „dzisiaj nie będziesz oglądał telewizji”, zamiast „przez cały tydzień”.
• Ironia i wyśmiewanie dodatkowo ranią dziecko.

Konsekwencja i stanowczość czyli jak rozmawiać z dzieckiem?

• Trzymaj za ramiona, kiedy wydajesz mu polecenie
• Patrz mu w oczy
• Mów zdecydowanie i wyraźnie
• Mów spokojnie
• Poproś, aby dziecko powtórzyło to, co usłyszało
• Daj komunikat wyboru np. „masz dwa wyjścia: możesz iść do łazienki normalnie albo na jednej nodze”.

Porad w sprawach wychowawczych możecie Państwo uzyskać poprzez skrzynkę mailową skrzynkazaufania12@wp.pl

Tam pomocy udzielają pani Katarzyna Lewandowska – pedagog oraz pani Paulina Piętka – psycholog.

Serdecznie zapraszam do przesyłania na skrzynkę mailową skrzynkazaufania12@wp.pl  komentarzy dotyczących Państwa metod udzielania pochwał i kar.